پیشینه تحقیق شکاف دیجیتالی

بخشی از متن:
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 26 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏شکاف دیجیتالی
‏نظریات مربوط به شکاف دیجیتالی
‏نظریه‏‌‏ی جبرگرایی تکنولوژیک -Technological Determinism.
‏سابقه‏‌‏ی جبرگرایی تکنولوژیک به مراحل اولیه انقلاب صنعتی بر می‏‌‏گردد. در آن عصر، تکنولوژی یک نیروی کلیدی مهم محسوب می‏‌‏شد و بسیار مورد توجه رهبران روشنگری قرن 18 قرار گرفت و در فرهنگ آمریکایی که ایده‏‌‏ی پیشرفت بسیار ارزشمند شده بود، به سرعت بارور گردید و به پارادایمی ‏‌‏تبدیل شد که تحقیقات زیادی را در حوزه‏‌‏های مختلفی مانند ارتباطات، رسانه ها و ... هدایت کرد (مهدی زاده و توکل، 1386: 89). طبق این نظریه، تمدن نوین؛ تاریخ اختراعات نوین است. ماشین بخار، چاپ، تلویزیون، اتومبیل، رایانه و ماهواره این وضع تازه را برای انسان نوین فراهم آورده است.
‏ برخی مارکس -Marx.
‏ را به دلیل عقایدش در کتاب "فقر فلسفه" (اینکه آسیای بادی، جامعه‏‌‏ای فئودال و ارباب‏‌‏های زمین‏‌‏دار و آسیای بخاری، جامعه‏‌‏ای با سرمایه‏‌‏دار صنعتی را پدید می‏‌‏آورد) یک جبرگرای تکنولوژیک تلقی کرده‏‌‏اند (مکنزی -MacKenzie.
‏، 1377: 216). بر خلاف دورکیم -Durkheim.
‏، مارکس مستقیماً به مسائل پیرامون فناوری می‏‌‏پردازد. قول به جبریت فناوری به وضوح مبین این امر است که به یک معنا تحول فناوری علت تحول اجتماعی است، و در حقیقت، مهم‏‌‏ترین علت تحول اجتماعی است. تحول فناوری خودش امری بی‏‌‏علت است یا لا‏‌‏اقل معلول عوامل اجتماعی نیست (همان، 218). از نظر مارکس، شیوه‏‌‏ی تولید زندگی مادی ناظر است بر فرایند عام زندگی اجتماعی، سیاسی و معنوی. این آگاهی آدمیان نیست که وجود آنان را تعیین می‏‌‏کند، بلکه وجود اجتماعی‏‌‏شان است که آگاهی آنان را تعیین می‏‌‏کند (همان، 219).
‏ به طور کلی پارادایم جبرگرایی تکنولوژیک، تکنولوژی را دارای ماهیت و نیز هویتی خودآیین و مستقل می‏‌‏داند، که توسعه و گسترش آن نیز بر اساس یک منطق درونی منحصر به فرد و در مسیری مربوط به خودش صورت می‏‌‏گیرد که خیلی زیاد از عوامل برونی، متأثر نیست، بلکه آثار جبری نیز بر جامعه دارد (مهدی زاده و توکل، 1386: 90).
‏ این پارادایم خود را در آثار مارشال مک لوهان -McLuhan.
‏ نشان داد. مک لوهان در سال 1946 با بیان "رسانه پیام است" جهان را تکان داد. او نوشته است: اثر فناوری در سطح عقاید یا مفاهیم رخ نمی‏‌‏دهد، بلکه نسبت‏‌‏های حسی یا الگوی درک را به طور مداوم و بدون مقاومت عوض می‏‌‏کند (سورین و تانکارد -Severin & Tankard.
‏، 1381: 393).
‏واینر -Winner.
‏ در کتاب "تکنولوژی خود آیین -Autonomous Technology.
‏" بیان می‏‌‏کند که: تکنولوژی می‏‌‏تواند آگاهانه یا ناآگاهانه برای برخی گزینه‏‌‏های اجتماعی و حذف برخی دیگر طراحی شود. به اعتقاد وی، نمونه‏‌‏ی این موضوع، ‏پل روبرت موزس‏ در نیویورک است که وی آن را به گونه ای طراحی کرده بود که حرکت و مسافرت برخی افراد را تسهیل می‏‌‏کرد و مانع عبور برخی دیگر می‏‌‏شد. به نظر واینر این استاد پل‏‌‏سازی دهه‏‌‏ی 1920 تا 1970، به دلیل تعصب طبقاتی و پیش داوری نژادی، قصد داشت که سفیدپوستان طبقه بالا و پولدارهای طبقه متوسط که صاحب ماشین بودند، آزاد باشند و بتوانند از بزرگراه لاینگ آیلند (ساخته وی) برای تفریح و رفت و آمد استفاده کنند. اما مردم تنگ دست و سیاهان که اغلب از وسایل نقلیه‏‌‏ی عمومی‏‌‏ استفاده می‏‌‏کردند، از عبور از این خیابان محروم بودند، زیرا اتوبوس‏‌‏ها با بلندی چهار متر نمی‏‌‏توانستند از زیر این روگذرها عبور کنند و در نتیجه، آنها از پارک عمومی سرسبزی که وی در ساحل نزدیک آن ساخته بود، نیز بی بهره بودند. از این رو، وی برخی ساختمان‏‌‏ها را مظهر نابرابری اجتماعی و گرایش‏‌‏های نژادی برخی طراحان می‏‌‏داند (واینر، 1986: 39).
‏ بیشتر جامعه شناسان با نظریه‏‌‏ی جبر فناوری مخالفت کرده‏‌‏اند. پوستمن -Postman.
‏ معتقدین به جبر فناوری را تکنوفیل -Technophil.
‏ "دلباختگان فناوری" می‏‌‏خواند که مانند یک عاشق به معشوق خود نظاره می‏‌‏کند، به تکنیک می‏‌‏نگرند بدون آنکه لحظه‏‌‏ای نقاب از دیگر چهره‏‌‏ی آن برداشته و یا حتی ذره‏‌‏ای به عواقب آتی آن بیندیشند. این چنین انسان‏‌‏هایی خطرناکند و باید با احتیاط با آنان روبرو شد (پوستمن، 1381: 23). از نظر ‏ حمید مولانا نیز نظریه‏‌‏ی جبر فناوری تا آن جا که به فرهنگ و وسایل ارتباط جمعی مربوط می‏‌‏شود از دو ضعف درونی رنج می برد. نخست آنکه تنها به جنبه‏‌‏ی مادی و فنی آن می‏‌‏نگرد. به عبارتی به فناوری به طور منفرد تکیه می‏‌‏کند و برای این موضوع که از رسانه چگونه و به چه منظوری استفاده می‏‌‏شود اهمیتی قائل نیست و فقط به شواهد تاریخی متکی است و از خود هیچ پویایی ندارد و از طرفی این دیدگاه کاملاً بر تجارب غربی استوار است (مولانا، 1371: 124). هایدگر -Heidegger.
‏ نیز در مخالفت با نظریه‏‌‏ی جبر فناوری بیان می‏‌‏دارد که "فناوری ابزار نیست، فناوری دید است. و حتی اگر ابزار هم باشد وسیله‏‌‏ی صرف نیست، امری خنثی است" (هایدگر و همکاران، 1377: 9).

 

پرداخت با کلیه کارتهای عضو شتاب امکان پذیر است.